Blauwe Kamer 2/2021
DOSSIER CRISIS IN DE WONINGBOUW
In het juninummer staat Blauwe Kamer uitvoerig stil bij een kwestie die niet meer alleen de vakwereld bezighoudt, maar eindelijk ook de politiek en de samenleving heeft bereikt: de crisis op de woningmarkt. Of positiever gesteld: de woningbouwopgave, de uitdaging om betaalbare, aantrekkelijke, leefbare en duurzame woonomgevingen voor iedereen te maken.
In deze laatste omschrijving schuilt direct ook het probleem, want in deze bewoordingen wordt amper nog over het vraagstuk gesproken. De politieke en maatschappelijke discussie over de aanpak van de wooncrisis spitst zich toe op aantallen en tempo maken. Van een kwalitatieve benadering – wonen in samenhang bezien met andere vraagstukken, oog voor transformatie en nieuwe woonvormen, perverse financiële mechanismen doorbreken – is vooralsnog nauwelijks sprake.
Dit themadossier gaat hier dieper op in. Wat zijn de ‘echte’ oorzaken van de wooncrisis? Welke aanpakken en strategieën zijn nodig om tot oplossingen te komen en welke rol spelen ontwerpers en het ontwerp?
In twee reportages aandacht voor actuele woningbouwprojecten. Allereerst het roemruchte verdichtingsproject Merwede in Utrecht, een plan voor een duurzame, inclusieve en levendige stadswijk, waar de vrees bestaat dat niet alle mooie doelen behaald gaan worden.
En journalist Kees de Graaf bekijkt de woonagenda's die de provincie Overijssel en 25 gemeenten hebben opgesteld. Wat doen deze agenda’s? Is er aandacht voor de eigenlijke woningbehoefte? Pakken deze agenda's financiële mechanismen aan? En hoe gaan ze om met de behoefte van plattelandsjongeren om in het eigen dorp en in de eigen streek een woning te vinden?
In een groot artikel maken we een rondje langs de velden om te peilen welke ideeën en ontwerpconcepten er leven om het woningbouwvraagstuk in goede banen te leiden. Moeten we echt alleen in de stad bouwen, of zijn woonomgevingen in het landschap toch denkbaar? Redacteur Hester van Gent peilde de stemming bij stedenbouwkundigen Endry van Velzen, Jeroen Zuidgeest, Jorick Beijer en de kersverse rijksadviseur Wouter Veldhuis.
In interviews laten we twee experts aan het woord. Met Cody Hochstenbach – geograaf en onderzoeker aan de UvA, en bezig met een boek over de wooncrisis – bespreken we de oorzaken van de woningcrisis. Met Aedes-voorzitter Martin van Rijn bespreken we hoe de positie van de woningcorporaties versterkt kan worden.
In een beeldverhaal aandacht voor het idee dat een deel van de oplossing besloten ligt op de vele vakantieparken die ons land rijk is. Fotograaf Ruben Dario Kleimeer ging naar park De Berkenhof in Tienhoven - waar wonen sinds vijf jaar is toegestaan.
Tot slot maken vijf ontwerpers van hun hart geen moordkuil. In een persoonlijke brief laten zij weten wat ze van het nieuwe kabinet verwachten om een einde te kunnen maken aan de woningcrisis.
EN VERDER...
Artikelen over de bossenstrategie en het plan voor Van Gogh Nationaal Park, een interview met stedenbouwkundige Tess Broekmans, en recensies van de Groene Loper in Maastricht en twee heringerichte winkelstraten in Apeldoorn. Plus columns van Sander de Knegt en Arjan Harbers.